ZAYTUNG ŞAKASI GİBİ

...

Hürriyet’in ilk sayfasında “Aç kalırsan karını ye” başlığıyla çıkan ve geçen hafta çok tepki çeken haberin “Zaytung” türü bir mizah ürünü olarak başlayan öyküsünü anlatayım size.

Suudi Arabistan Müftüsü Abdülaziz bin Abdullah’ın “Erkek şiddetli açlık durumunda karısını ya da karısının bazı parçalarını yiyebilir” şeklinde fetva verdiği söylentisi, önce Lübnan’daki bazı internet sitelerinde dolaşıma çıktı. Özellikle İran yanlısı medya, bu iddiaya yer verdi. Oradan alıp dünyaya yayan da Londra merkezli Al Kuds el Arabi gazetesinin internet sitesi oldu.

Doğal olarak bu haber, Londra’da servise konulduğu andan itibaren sosyal medyada büyük yankı uyandırdı. Sanırım Cihan Haber Ajansı da oradan aldı ve haber yapıp abonelerine geçti.

Hürriyet’in internet sitesi, Cihan’ın haberini “Suudi müftüsünden akıl almaz fetva” başlığıyla verdi. Haber, oradan gazeteye sıçradı; 10 Nisan tarihli taşra baskılarında gazetedeki başlık “Aç kalırsan karını ye” oldu. İç sayfada ise aynı başlığın yanında bir de “Suudi Müftü bunu dedi mi” balonu vardı.

Fakat aynı akşam, Suudi Arabistan Müftülüğü yazılı bir açıklamayla bu haberleri yalanladı; açıklamada “haberin kasıtlı bir iftira olduğu” savunuldu. Bu yalanlamayla birlikte Müftünün böyle bir fetva verdiği haberi çökmüştü aslında.

Spotta “..iddiası tartışma yarattı” denilmiş olsa da haberin tamamen kaldırılması ya da iddianın doğru çıkmadığını anlatan bir habere dönüştürülmesi gerekirdi.

Nitekim Hürriyet internet, haberin başlığını “O iddia yalan çıktı” diye değiştirdi. Haberin içeriğini de yeniledi. Gazetenin şehir baskılarında ise başlık değişmedi; yine “Aç kalırsan karını ye” olarak kaldı. Sadece ilk sayfadaki spotun sonuna ve yedinci sayfadaki haberin altına “iddianın yalanlandığı” eklendi. Oysa bu yeterli değildi.

Aslına bakılırsa bu haber, Yazı İşleri masasına ilk geldiğinde, internette ve gazetede yayınlama kararı verilmiş olması şaşırtıcı. Hadi bu kadar garip bir fetvanın gerçek olmasına ihtimal verildi; en azından şüpheci davranıp araştırılmalıydı.

Nitekim Arap dünyasında tepki çekince CNN Arabic, bu iddianın nereden çıktığını araştırdı. Ne buldu dersiniz? Meğer Faslı bir blog yazarı olan İsrafil al-Magribi’nin, mizahi bir hiciv yazısıymış kaynak. Zaytungvari bir şaka haberiymiş bu kadar ciddiye alınan…

Görüldüğü gibi, sanal alemde yanlışlar çok hızlı yayılıyor. İnternet ve sosyal medyada, gazetecilik için olanaklar kadar riskler de büyük.