İnönü Üniversitesi'nden eleştirilere yanıt: Amacımız rekor kırmak değil

...

     İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nde “aynı anda beş karaciğer nakli ameliyatı” ile Guinness Rekorlar Kitabına girmek için noter huzurunda yapılan rekor denemesi ve tanıtımı eleştirmiştim.  Tekrarlamakta yarar var, o yazımda insan hayatı üzerinden rekor kırılmaya çalışılmasının ve bu denemenin medyanın övgülerle haber yapmasının yanlış olduğunu vurgulamıştım.

    Daha sonra Dünya Organ Nakli Derneği Başkanı Prof.Dr.Mehmet Haberal’ın , Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya bir mektup göndererek, organ naklinde rekor denemesi yapılmasına itiraz ettiğini öğrendim, bu mektubu da yayımladım.

     Şimdi de İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sezai Yılmaz’dan bu eleştirilere yanıtı geldi. Yılmaz, özetle “Amacımızın rekor kırmak olmadığını defalarca ifade ettim. Amacımız şu anda dünyadaki en çok karaciğer nakli cerrahını bünyesinde bulunduran ve sadece hastaların hayatını kurtarmak için çalışan bu özverili grubun ne kadar donanımlı ve ne kadar becerikli olduğunu ortaya koymaktı” diyor. “Reklam veya şov, Malatya İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nün işi değildir ve buna ihtiyacı da yoktur” diye de ekliyor.

   Karaciğer nakli komplikasyonsuz gerçekleştirildi

   Prof.Dr.Sezai Yılmaz’ın, Prof.Dr.Mehmet Haberal’ın ve benim eleştirilerime verdiği yanıtı aynen aktararak değerlendirmeyi okurlara bırakıyorum.  Prof.Dr.Yılmaz’ın yanıtı şöyle:

      İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nde 12.06.2019 tarihinde aynı gün beş canlı vericili karaciğer nakli, 13 saatlik bir zaman diliminde komplikasyonsuz gerçekleştirilmiş ve bu tıbbi olaya basın da oldukça ilgi göstermişti. Bu operasyonların gerçekleştiği günden 13 gün sonra 25.06.2019’da haber portalınızda “Adanalı Kebapçı ve karaciğer naklinde rekor denemesi” başlıklı yazınız okuduk. Başlık hariç eleştirilerinizi kabul edilebilir gibi değerlendirip, size yanıt vermeye hazırlanırken 5 Temmuz 2019’ da “Haberal’dan Bakana mektup: Karaciğer nakli ile ilgili rekor denemesi yanlış” başlıklı ikinci makaleniz yayınlandı. Bir kez daha ifade etmeliyim ki, sizin gibi konusunda uzman bir yazarın eleştirilerini doğru değerlendirip gerekli özeleştirileri yapmaktan hiçbir şekilde kaçınmayacağımızı, samimi olarak bilmenizi isterim. Ancak, soru ve eleştirilerinizin bir kısmına da yanıt vermek gerektiğine inanıyorum. Aşağıda bu düşüncelerimi ifade etmeye çalışacağım.

1-        “Adanalı kebapçı ve karaciğer nakillerinde rekor denemesi” başlığı bizim açımızdan önemli bir tıbbi işlemle ilgili olarak küçük düşürücü bir başlık olduğunu üzülerek ifade etmeliyim.

2-        İlk yazınızın 3. paragrafında “Prof. Dr. Sezai YILMAZ dünyada 24 saat içinde farklı zamanlarda beş karaciğer nakli yapılmıştı, ama eş zamanlı operasyon ilk defa gerçekleştirildi” şeklinde yazılan cümlede “İnönü Üniversitesi’nde daha önce beş karaciğer nakli 24 saatte gerçekleştirildi” şeklinde düzeltilmelidir. Amacımızın rekor kırmak olmadığını defalarca ifade ettim. Ortada bir derece yok ki egale edelim veya kıralım. Amacımız şu anda dünyadaki en çok karaciğer nakli cerrahını bünyesinde bulunduran ve sadece hastaların hayatını kurtarmak için çalışan bu özverili grubun ne kadar donanımlı ve ne kadar becerikli olduğunu ortaya koymaktı.

3-        Reklam veya şov, Malatya İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nün işi değildir ve buna ihtiyacı da yoktur. Çünkü, Karaciğer Nakli Enstitümüz Türkiye’de karaciğer nakli yapan merkezler arasında açık ara öndedir. İnönü Üniversitesi bir devlet üniversitesi olup herkes maaşla çalışmaktadır. İnönü Üniversitesi’nin özel hastaneler veya vakıf üniversiteleri gibi, bir reklam yapma zorunluluğu yoktur. Ülkemizdeki transplant cerrahlarının neredeyse hepsinin hastalarla veya ameliyathanede kaydedilmiş fotoğraf ve videoları vardır. O fotoğraflar ve kayıtlar hasta teşhiri değil midir?

4-        Bahsedilen beş canlı vericili karaciğer nakli birbirinden tamamen bağımsız 10 ekip tarafından gerçekleştirilmiştir. Her operasyonda üç cerrah bulunduğundan toplam 30 cerrah ki, bunların 20’si profesör ve doçenttir. Ayrıca, çıkarılan karaciğer greftlerinin hazırlandığı ameliyathane odasında biri profesör dört cerrah daha görev yapmıştır. Yani ameliyatlar tamamen birbirinden bağımsız cerrahi ekiplerce gerçekleştirilmiştir. Dikkat dağılması gibi bir durum söz konusu değildir.

Hastaların tümü şu an evlerinde

5-        Hastalardaki operasyonun başarısı ve hastaların durumları 28 Haziran 2019 Cuma günü yapılan toplantıda basın ile paylaşılmıştır. Hastaların tümü şu an itibariyle evlerindedirler. O günkü konuşmamda hastalarımızdan aydınlatılmış onam aldığımızı hastaların yanında ifade ettim ve bu konuşmam basında yer aldı.

6-        Aynı gün içinde yaptığımız beş canlı vericili karaciğer naklinin kadavradan organ bağışını engellediği iddialarına katılmak mümkün değildir. Ayrıca, Malatya şu anda en fazla kadavradan karaciğer nakli yapan merkezdir. Ayrıca tüm konuşmalarımızda enstitü olarak, kadavradan organ naklinin artırılması gerektiği şiddetle vurgulanmıştır. Sağlıklı donörlerin karaciğerinin bir kısmını, yakını olan hastaya bağışlamasının önüne geçecek, yapay organ veya başka türlerden insana karaciğer nakli konusunda bilimsel çalışma ve araştırmalar yapan ülkemizdeki tek merkez Malatya İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’dür.   

7-        Organ nakli konusunda birçok ilke imza atan ve büyük katkılarda bulunan Sayın Prof. Dr. Mehmet HABERAL’a şimdiye kadar her koşulda olduğu gibi bundan sonra da hep kıymet vereceğiz ve uyarılarını daima dikkate alacağız.

8-        İnönü Üniversitesi “İstanbul Deklarasyonu” kurallarını takip etme ve organ donörlerinin etik kurul incelemeleri yapma ve bu kurallara harfiyen uyma konusunda her zaman kararlı olmuş ve gelecekte de olacaktır. Malatya’da hiçbir zaman herhangi bir Hintli veya İsrailli hastaya para karşılığı organ nakli yapılmamıştır.

Erdoğan, Koca ve Saraç’a teşekkür

9-         Son olarak amacımızın herhangi bir rekor kırmak olmadığını, dünyanın en donanımlı fiziki koşulları, tıbbi teçhizat ve en güçlü akademik kadroya sahip bir enstitü olduğumuzu kamuoyuyla paylaşmak olduğunu bir kez daha yinelemek isterim. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. Ahmet TEKİN ve Organ Nakli Daire Başkanı Dr. Murat ÖZTÜRK’ün ameliyatların yapıldığı gün bizimle bulunması, devletimizin kurumumuza verdiği destek açısından son derece önemlidir. Kendilerine teşekkür ediyorum. Ayrıca, bu konuyla ilgili tebrik ve takdir duygularını ileten her biri bir karaciğer nakli merkezinin başında bulunan ve kendilerine çok şey borçlu olduğumuz hocalarımıza, sayın YÖK Başkanımız Prof. Dr. Yekta Güngör SARAÇ’a, sayın Sağlık Bakanımız Dr. Fahrettin KOCA’ya ve Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’a teşekkür ve saygılarımızı arz ediyoruz.

     Pittsburgh Üniversitesi Medical Center’de karaciğer nakli eğitimi aldığım 1999-2000’li yıllarda, yılda 600’ün üzerinde karaciğer nakli yapan bu merkezi hayranlıkla izliyorduk. Şimdi İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nde beş canlı vericili karaciğer nakli ameliyatı aynı gün ve aynı anda başladı ve 13 saat sonra tüm operasyonlar başarıyla bitti. Saygıdeğer mentorumuz Prof. Dr. Şükrü EMRE’nin ifade ettiği gibi; “Bugün burada bir tarih yazıldı, haberiniz olsun.”

Faruk Bildirici/ 9 Temmuz 2019