İSTANBUL-İZMİR ARASI KAÇ SAAT?

...

Körfez geçiş köprüsünün açılışıyla ilgili haberlerde "Osmangazi köprüsünün en önemli ayağını oluşturduğu Gebze-Orhangazi-İzmir otoyolu projesinin İstanbul-İzmir arasındaki ulaşım süresini 9 saatten 3.5 saate indireceği" yazılıyor.

Köprünün 2013’teki temel atma törenindeki konuşmalarda bu yönde bilgiler verilmişti; medyadaki haberler o gün bugündür bu "resmi" bilgilere dayanarak kaleme alınıyordu. Hürriyet’teki haberlerde de hep aynı bilgiler veriliyordu. Açılışın ertesi günü, 1 Temmuz’da yayınlanan haberde bu bilgi biraz değiştirilerek, "Proje tamamlandığında halen 8-10 saat süren İstanbul-İzmir yolunun 3.5 saate ineceği" vurgulandı.

Fakat okurlarımızdan Semih Kalkanoğlu, bu bilgiye itiraz etti. Kalkanoğlu daha önce de gönderdiği maildeki görüşlerini yineledi; İstanbul-İzmir arasının günümüzde 9 saat sürmediğini, 3.5 saate de inemeyeceğini savundu:

"Karayolları Genel Müdürlüğü verilerine göre İstanbul-İzmir arası karayolu ile 560 km. Bu yolu 9 saatte gidiyormuş Türkiye. Öyle diyorlar ama ben otomobilimle 6-6.5 saatte gidiyorum rahatlıkla.

İzmit Körfezi’ne yapılan köprü, körfezin dolaşılmasını ortadan kaldırabilir. Bu da 100 km’den kurtarır. Altınova-Orhangazi-Gemlik arasındaki Samanlı Tüneli, yolu 40 km kısaltıyor. Yani İstanbul-İzmir arası 420 km olacak. Diyorlar ki, bu mesafe 3.5 saatte gidilecek! Ayıp. 560 km iken 9 saatte alınan yol, 140 km kısalınca nasıl 3.5 saatte kat edilecek? Günümüzde bu 140 km. 5.5 saat mi tutuyor? Bu kadar abartılmaz ki."

Galiba haksız da değil itiraz etmekte. İstanbul-İzmir arası 560 km. Proje tamamlandığında bu mesafe 420 km’ye inecek. Nedense köprü ve projeyle ilgili haberlerde mesafeler belirtilmiyor; yolculuk süresi gibi subjektif; sürücüye, aracına, hava ve trafik durumuna göre değişebilecek bir veri üzerinde duruluyor.

Okurun dediği gibi, İstanbul-İzmir arasındaki 560 km’lik yolun normal, trafiğin yoğun olmadığı günlerde otomobille 9 saat sürmesi pek mümkün değil. Ancak yoğun trafik olan özel günlerde Körfez geçişi uzun zaman aldığı için yolculuk uzayabilir. O nedenle haberlerde İstanbul-İzmir arasının 9 saat ya da 8-10 saat sürdüğünü yazmak hatalı. "Bayramlarda ve özel günlerde yoğun trafik nedeniyle 8-9 saati bulabilen" diye yazılmalıydı.

Nitekim 2 Temmuz’da çıkan son haberde, bu yolun "normal şartlarda 5.5-6 saat sürdüğü" ifade ediliyordu. "İki şehir nasıl yaklaştı" başlıklı bu haber, daha önceki haberlerdeki bazı yanlışları düzeltiyor; projeyle ilgili olarak km bazında ayrıntılı ve somut bilgiler de veriyordu.

Fakat İstanbul-İzmir arasının 3.5 saate ineceği tekrarlanıyordu. Oysa bu proje, yolu 140 km kısaltarak 420 km’ye indirecek. Biliyorum, bu mesafenin 3.5 saatte alınacağı hesabı yapılırken, otoyolun hız limitinin yüksek olması, yerleşim merkezlerinden geçilmemesi ve Körfez köprüsünün bekleme süresini kısaltması göz önüne alınıyor. Fakat yine de İstanbul’dan çıkan bir aracın 3.5 saatte İzmir’e varması için hiç durmadan ve sürekli 120 km hızla gitmesi gerek. Otoyol yarış pisti olmadığına göre sanırım bu da mümkün değil.

Biraz sorgulayınca resmi söylemin dikte edilmesiyle yetinilen haberlerin doğru olmadığı anlaşılıyor. Bir kez daha tekrarlamakta yarar var; gazeteci her söyleneni şüpheyle karşılamalı; her şeyi sorgulamalı. Şüphe gerçeğe giden kapının anahtarıdır.

Osmangazi köprüsü, zaten önemli ve büyük bir proje. Yaşamımıza katkısını anlatmak için abartmaya ihtiyacı yok.